Τι κρύβεται πίσω απο την ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ;
- By defencematters
Όταν όλοι οι 28 Σύμμαχοι έχουν επικυρώσει το Πρωτόκολλο Ένταξης, το Μαυροβούνιο μπορεί στη συνέχεια να ενταχθεί στη Συνθήκη της Ουάσιγκτον και να γίνει πλήρες μέλος της Συμμαχίας.
Το Μαυροβούνιο ειναι σε διαδικασία ένταξης στο ΝΑΤΟ. Τον Δεκέμβριο του 2015, οι Σύμμαχοι προσκάλεσαν τη χώρα να ξεκινήσει τις ενταξιακές συνομιλίες που έλαβαν χώρα στις αρχές του 2016. Στις 19 Μαΐου 2016 οι υπουργοί Εξωτερικών της Συμμαχίας υπέγραψαν το πρωτόκολλο για την ένταξη του Μαυροβουνίου. Μετά την υπογραφή του πρωτοκόλλου, το Μαυροβούνιο έχει την ιδιότητα του «προσκεκλημένου», επιτρέποντας στους εκπροσώπους του να συμμετέχουν ως παρατηρητές στις συνεδριάσεις των Συμμάχων. Όταν όλοι οι 28 Σύμμαχοι έχουν επικυρώσει το Πρωτόκολλο Ένταξης, το Μαυροβούνιο μπορεί στη συνέχεια να ενταχθεί στη Συνθήκη της Ουάσιγκτον και να γίνει πλήρες μέλος της Συμμαχίας, η οποία θα παραδώσει στο Μαυροβούνιο τις ίδιες εξουσίες λήψης αποφάσεων, όπως όλων των άλλων Συμμάχων. Επιπλέον το Μαυροβούνιο υποστηρίζει ενεργά την ΝΑΤΟϊκή αποστολή στο Αφγανιστάν και συνεργάζεται με τους Συμμάχους και άλλες χώρες εταίρους σε πολλούς άλλους τομείς.
Ποιό ειναι όμως το μήνυμα του ΝΑΤΟ με την ένταξη του Μαυροβουνίου στη Συμμαχία;
Το Μαυροβούνιο ειναι σχετικά μικρό αλλά, αλλά μετα την υπογραφή του πρωτοκόλλου ένταξης εξακολουθεί να είναι ένα άλλη μια διεύρυνση για το ΝΑΤΟ.Τι σημαίνει αυτό για τις δύο πλευρές, για τη Συμμαχία και για το Μαυροβούνιο, ειδικά αν λάβουμε υπόψη την τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση;
Οι ειδικοί εξήγησαν στον δημοσιογράφο Andrej Matisak και στο Defence Matters.org
Stanley Sloan, Non Resident Senior Fellow, του Ατλαντικού Συμβουλίου των Ηνωμένων Πολιτειών, Visiting Scholar Πολιτικών Επιστημών Middlebury College, Συγγραφέας του βιβλίου Defense of the West: NATO, the European Union and the Transatlantic Bargain (Η Άμυνα της Δύσης: το ΝΑΤΟ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Διατλαντική Συμφωνία) που θα δημοσιευθεί το 2016
Η ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ θα επαναβεβαιώσει την πολιτική «ανοικτών θυρών» της συμμαχίας, θα στείλει ένα μήνυμα στη Μόσχα ότι δεν μπορεί να υπαγορεύει τις διεθνείς κατευθύνσεις των κυρίαρχων ευρωπαϊκών κρατών, και ειναι ένα ακόμη βήμα προς την ένταξη των βαλκανικών κρατών στο ευρω-ατλαντικό πλαίσιο.
Η χώρα πληρεί όλες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται σύμφωνα με τη μελέτη για διεύρυνση του ΝΑΤΟ 1995, και τυχόν ερωτήσεις σχετικά με τα προσόντα του φαίνεται να έχουν επιλυθεί για όλα τα σημερινά μέλη. Για το ΝΑΤΟ, η ένταξη του Μαυροβουνίου δε θα φέρει ούτε μεγάλα κέρδη, ούτε σημαντικές δαπάνες για την ικανότητα της συμμαχίας να εκπληρώσει την αποστολή της. Το Μαυροβούνιο, ως εταίρος του ΝΑΤΟ, έχει ήδη συμβάλει σε προγράμματα του ΝΑΤΟ και ως μέλος θα συνεχίσει να κάνει μικρής κλίμακας, αλλά συμβολικά σημαντικές μελλοντικές εισφορές, συμπεριλαμβανομένης της αποστολής στρατευμάτων και οικονομική στήριξη στο Αφγανιστάν.
Η προσθήκη αυτή δεν θέτει νέα ζητήματα στην λήψη αποφάσεων του ΝΑΤΟ, καθώς ορισμένα μέλη εδώ και καιρό παραμένουν πολύ πιο πιθανό να μπλοκάρουν τη συναίνεση απ’ ότι το Μαυροβούνιο. Και, το Μαυροβούνιο δεν αντιμετωπίζει απειλές που θα μπορούσε να απαιτήσουν την επίκληση του άρθρου 5, της διάταξης συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η ένταξη του Μαυροβουνίου θα αποδείξει ότι η ανοικτή πόρτα του ΝΑΤΟ παραμένει μισάνοιχτη για χώρες που τηρούν τις προϋποθέσεις.
Αυτό δεν είναι ένα βήμα ποιο κοντά στην πρόσκληση για την Ουκρανία και τη Γεωργία, αλλά ίσως περισσότερο μια επίδειξη του πόσο δύσκολο θα είναι για τις δύο αυτές χώρες να κινηθούν προς την ένταξη σύντομα. Και οι δύο φαίνεται να είναι υποψήφιες για ενισχυμένες εταιρικές σχέσεις στο άμεσο μέλλον, παρά τον ισχυρισμό του ΝΑΤΟ το 2008 οτι μια ημέρα θα γίνουν μέλη.
Είναι επίσης σημαντικό για το ΝΑΤΟ να αποδείξει ότι έχει έννομο συμφέρον για τη συνέχιση για τη σταθεροποίηση των Βαλκανίων. Η ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ θα συμβάλει σε αυτο και, ίσως παρέχει ένα μοντέλο για κάποια άλλα κράτη των Βαλκανίων να ακολουθήσουν χωρίς να απειλεί την ασφάλεια τους. Συνολικά, φαίνεται οτι ειναι μα σημαντική νίκη, και για το Μαυροβούνιο και για το ΝΑΤΟ.
Garret Martin, Professorial Lecturer, Σχολή Διεθνών Υπηρεσιών, Αρχισυντάκτης στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο, American University
Έχετε δίκιο ότι είναι μόνο μια μικρή διεύρυνση (μόνο το Λουξεμβούργο και η Ισλανδία έχουν μικρότερους πληθυσμούς από το Μαυροβούνιο μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ ), αλλά εξακολουθεί να είναι σημαντική, τόσο για το Μαυροβούνιο όσο και για τη Συμμαχία.
Ειδικότερα, μπορεί κανείς να τονίσει τα ακόλουθα σημεία:
- Αν και η στρατιωτική συμβολή του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ θα είναι αμελητέα (με μόνο 2.000 στρατό), η ένταξη ενός νέου μέλους είναι πολιτικά και συμβολικά σημαντική. Θα προβάλλει την εικόνα της εμπιστοσύνης για ένα ΝΑΤΟ που αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις πριν απο τη ζωτικής σημασίας σύνοδο κορυφής στη Βαρσοβία.
- Δείχνει ότι το ΝΑΤΟ “νίκησε” τη Ρωσία και έφερε το Μαυροβούνιο στην δική του τροχιά, κατι που δεν ειναι καθόλου ήσσονος σημασίας αν σκεφτεί κανείς ότι το ΝΑΤΟβομβάρδισε τμήματα του Μαυροβουνίου κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Κόσοβο το 1999.
- Η ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ είναι επίσης σημαντική στο βαθμό που παρέχει μεγαλύτερη σταθερότητα στα Βαλκάνια, και ευελπιστούμε ότι θα μπορούσε να παράσχει κάποιο νέο κίνητρο για τα άλλα υποψήφια κράτη (ιδίως της ΠΓΔΜ και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης)
- Στρατηγικά με το Μαυροβούνιο στη συμμαχία, αυτό θα σήμαινε επίσης περιχαράκωσηςτης Αδριατικής ακτής, περιορίζοντας τυχόν ρωσική στρατιωτική παρουσία και αποτρέποντας ενα «Καλίνινγκραντ στη Μεσόγειο».
- Τέλος, Για το Μαυροβούνιο, η ένταξη στη Συμμαχία θα είναι επίσης μια ευκαιρία να εκσυγχρονίσει τις ένοπλες δυνάμεις του, οι οποίες έχουν ήδη υπηρετήσει στο Αφγανιστάν μαζί με τα στρατεύματα των ΗΠΑ.
